Zbog sve učestalijih zahtjeva medija, koji se odnose na aktuelnu situaciju vezanu za kvalitet vazduha u Crnoj Gori, a u cilju objektivnog informisanja javnosti, Agencija za zaštitu životne sredine informiše javnost o sljedećem:
Na osnovu indikativnih podataka dobijenih mjerenjem koncentracije PM čestica na automaskim analizatorima, zaključak je da je u Podgorici, Pljevljima, Bijelom Polju i Nikšiću prisutno zagađenje vazduha koje je uzrokovano sagorijevanjem čvrstog goriva (drvo i ugalj) za grijanje prostorija. Povremeno se registruju veoma visoke satne koncentracije PM čestica, posebno u popodnevnim i večernjim časovima u uslovima kada nema vjetra i padavina, a naročito ako su prisutne temperaturne inverzije, kakav je slučaj prethodnih dana.
Podsjećamo, tokom novembra registrovana su prekoračenja srednje dnevne koncentracije PM10 čestica u: Pljevljima 17 dana, Bijelom Polju i Podgorici-Zabjelo 8 dana, Podgorici-Blok V 6 dana u i Nikšiću 5 dana (zbog problema u radu uzorkivača nije vršeno uzorkovanje u: Nikšiću 9 dana, Bijelom Polju 5 i Pljevljima 3 dana).
Hemijskom analizom PM10 čestica utvrđeno je povećano prisustvo benzo(a)pirena u uzorcima iz Sjeverne i Centralne zone kvaliteta vazduha.
Kvalitet vazduha u Južnoj zoni u kojoj se mjerna mjesta nalaze u Baru i Kotoru je bio zadovoljavajući po osnovu svih mjerenih parametara.
Uzorkivač za PM 2,5 čestice nisu u funkciji na mjernim stanicama u: Pljevljima, Nikšiću i Bijelom Polju.
Od kako se počne sa upotrebom čvrstih goriva za potrebe grijanja prostorija (u Pljevljima je to dominantno ugalj), počinju i problemi sa kvalitetom vazduha. Posebno je značajan uticaj meteoroloških faktora, jer se dodatno usložnjava problem uslijed pojave temperaturnih inverzija, mirnog vremena bez vjetra i padavina uz visok atmosferski pritisak. U proteklom periodu upravo su aktuelne takve vremenske prilike, pa se osim visokih koncentracija PM čestica mogu registrovati i visoke srednje satne koncentracije sumpor(IV)oksida SO2, što je u direktnoj vezi sa emisijom zagađujućih materija koja nastaje sagorijevanjem uglja.
Stanje kvaliteta vazduha na svim mjernim mjestima se kontinuirano prati i reaguje se u skladu sa propisanim zakonskim obavezama.
Podaci o kvalitetu vazduha su dostupni na sajtu Agencije i svaka institucija je u obavezi da postupa u skladu sa propisanim nadležnostima.
Uredbom o utvrđivanju vrsta zagađujućih materija, graničnih vrijednosti i drugih standarda kvaliteta vazduha (“Sl. list CrneGore”, br. 25/2012) se utvrđuje prag upozoravanja za sumpor(IV)oksid SO2 i azot(IV)oksid NO2 sa aspekta zaštite zdravlja ljudi, kao i prag upozoravanja i prag obavještavanja za ozon, sa aspekta zaštite stanovništva, odnosno osjetljivih grupa pri kratkotrajnom izlaganju povećanim koncentracijama ozona (Prilog 8), propisuju se obaveze Agencije za zaštitu životne sredine u slučajevima prekoračenja praga upozoravanja i praga obavještavanja (član 12) u pogledu obavještavanja javnosti i definišu posebne mjereupozoravanja stanovništva u slučaju prekoračenja pragova upozoravanja ili praga obavještavanja (Prilog 9).
U slučaju prisustva visokih koncentracija PM čestica u vazduhu preporučuje se građanima da svoje aktivnosti prilagode preporukama Instituta za javno zdravlje.